Clicker eğitimi son yıllarda köpek dünyasında popüler olmuştur. İlk defa kırk yıl kadar önce yunusların ve diğer vahşi hayvanların eğitiminde kullanıldı. Ünlü yunus eğitimcisi Karen Pryor, bu tür olumlu teşvik hakkında yazanlar arasında ilkler arasındadır, onu kelime hazinesine katmış ve insanların kendi evcil hayvanlarında kullanabilecekleri eğitim adımları şeklinde sunmuştur. Tavsiye edebileceğimiz kitap ve video, Karen Pryor’un Clicker Eğitimi Başlangıç Seti ve Sihirli Clicker Video’sudur.
Clicker eğitimi üzerine çeşitli kitaplar da basılmıştır ve bir Clicker’ı kullanmanın pratik yöntemlerini sunmakta iyi bir iş çıkartmaktadırlar. Bu konuyla ilgili kitaplara ulaşmak için Bibliyoğrafyada listelenmiş kataloglardan faydalanabilirsiniz. İnternet siteleri de listelenmektedir.
Clicker eğitimi bir Click’in bir ödülle eşleştiği şartlı davranıştır (olumlu teşvik). Bu, bir köpeği istenen fiziksel bir davranış için motive eder. Bu herkes için değildir. Köpeğiniz kayışlı değildir. Başlangıçta hiçbir komut vermezsiniz ve istediğiniz hareket için dikkatle izlemelisinizdir, Click, tam köpek eğitmeni bu hareketi yapma aşamasındayken olmalıdır. Fakat bu eğlencelidir. Yavrunuz bunu sevecektir. Bir deneme yapın.
Yavrunuza Clicker’ın anlamını öğretmekle başlarsınız. Bir köpek için lezzetli olan –bezelye boyutlarında tavuk, sosis veya (dilimleri plastiğe sarılmamış) sert peynir– lokmalar kullanın. Dikkat dağılmalarının olmayacağı bir oda ya da alan bulun. Herhangi bir komut vermeyin. Köpeğinizin yakınında ayakta durun, Clicker’ı kilkleyin, sonra da yavruya lezzetli bir lokma verin. Bunu çimenliğin veya odanın değişik bölümlerinde dört veya beş kez tekrarlayın. Sonraki adım Clicker ve lokmayı birkaç saniye geciktirmek olacaktır. Yavru Clicker sesine karşı alarma geçtiğinde bir davranışı şekillendirmeye hazırsınızdır.
Temel bir kaç unsuru bilmek, başlamanıza yardımcı olacaktır. İstenen hareket sırasında şaklatın. Clicker’ın zamanlaması çok önemlidir. Yavrunuz Clicker’ı duyduğunda ne yapıyorduysa kesecektir ve bu normaldir. Clicker, davranışı bitirir. Clicker’a bastıktan sonra bir lokma verin. Yavrunuzu el veya vücut hareketleriyle bir pozisyona ya da harekete kandırabilirsiniz; fakat itmeden, çekmeden ya da ellerinizle yönlendirmeden. Güvenlik nedeniyle bir kayışla olmak zorundaysanız, kayışı kemerinize dolayın. Yavruyu çekmesine veya herhangi bir şekilde kısıtlamasına izin vermeyin. Çalışma sürelerini –beş dakikayı geçmeyecek şekilde- kısa tutun.
Şimdi, size bakması gibi öğretmeyi istediğiniz bir davranışı seçin. Yavrunuz
başını size doğru az da olsa çevirdiğinde (gerekirse bir hareket yapın), ve bir lokma verin. Başını hafifçe kaldırdığında, clicker’a basın ve lokmayı verin. Her seferinde başını sizin istediğiniz yönde biraz daha fazla hareket ettirecektir, clicker’a basın ve ödülünü verin. Sonraki dersinizde, clicker’a basıp size baktığında birkaç lokma ikramiye ile herhangi bir kısmi baş hareketini gözden geçirin. Yavrunuz size bakma güvenine sahip olduğunda, “beni izle,” ya da sizin komutunuz her neyse onu ekleyin, sonra clicker’a basın ve ödüllendirin. Sonraki adım; her seferinde değil de rastgele zamanlarda clicker’a basmak ve lokma vermektir. Otur komutu için, belki zaten yavrunuza burnunda bir lokma kullanarak öğretmişsinizdir; bunu yapın ve oturduğunda clicker’a basın ve ödülünü verin. Otur komutunu kullanmadan önce elinizle kandırmadan oturma eylemini gerçekleştirene kadar bekleyin; ya da clicker’a basmadan ve lokma vermeden önce kıçının yere daha yakın olması için sadece izleyin. Tam bir oturmayı yaptığında komutu ekleyebilirsiniz. köpek eğitimi ciddiyet isteyen iştir.
Karen Pryor; yavrunuzlayken başını kaldırması veya bir patisini yukarıda tutması gibi güzel davranışları “yakalamanızı” öneriyor. Bir çok değişik davranış için köpeğinizin kafasını karıştırmadan clicker’ı kullanabilirsiniz. İki köpeğiniz varsa onları ayrı ayrı eğitin. İyi davranış için clicker’a basın. Yavrunuz insanların üstüne sıçrarsa oturmadığı veya ayakları yerde olmadığı sürece ona hiç bir ödül vermeyin. Sonra clicker’a basın ve lokmayı verin. Köpeğiniz havlarsa, havlamayı kesip sessizleşince clicker’a basın ve lezzetli lokmasını verin. Yürürken kayış gevşek olduğunda clicker’a basın ve lokmayı verin.
Bu, olumlu teşviktir (şartlı davranış). Şartlı davranışın geleneksel kullanımında; bu kitaptaki yöntemi, sesinizi ve lezzetli lokmalarınızı kullanırsınız. Clicker eğitimi; bir ses (klik) ve bir lezzetli lokma kullanır.) Clicker’ın avantajı çok kesin olanClick zamanlamasıdır ve köpeğe hangi vücut hareketini istediğinizi anlatır. Komut karmaşıklaştıkça daha fazla hareket türü için clicker’ı kullanmanız gerekecektir. Bunun için bir öğretmene veya iyi bir kitap ve videoya ihtiyacınız vardır. Clicker eğitimindeyken düzeltme yapmayın. Bu; yavrunun tavrını bozacak ve belki de yavru clicker eğitiminde güvenini kaybedecektir.
Clicker eğitimi, siz ve yavru köpeğiniz arasındaki başka bir iletişim yoludur. Bu yol hakkında daha fazlasını bulun ve en ödüllendirici şekilde yavru köpeğinizle çalışmanın zevkini çıkarmayı sürdürün.
Yavru Köpek Eğitiminde Eski, Yeniye Karşı
Küçük-kasaba köpeği devri belki de sonsuza kadar bitti. Artık aile köpeği çocuklarla parkta koşmuyor; onlar koşuştururken peşlerinden takip etmiyor, eve gelip verandanın altında serinlemiyor ve yolda birkaç köpek arkadaşını ziyaret etmiyor.
Hayır, şimdi köpeğin hayatı daha resmi ve kontrol altında. Bundan dolayı – köpeğin artık doğal köpek davranışını egzersiz etme, enerji seviyesinin yüksek olduğu zamanlarda enerjisini harcama ve kendi alt kültürlerinden arkadaşlarıyla sosyalleşme lüksünün olmamasından dolayı – ona çok borçlusunuzdur. Ona verebileceğiniz kadar iyi bir hayat borçlusunuz. Onun oyun zamanını ve öğrenme zamanını borçlusunuz; böylece ergin bir güven, zevk ve saygıyla beraber yaşayabilirsiniz. Köpek eğitimi hakkında bilgiler için takipte kalın.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder