Köpek eğitiminde komutların kullanımı
Yanyana Yürüyüş. Eğitime yemek-takibini kullanarak başlayın. Elinizdeki lezzetli bir lokma, yanınıza yakın zıplayan yavru köpeğinize oranın bulunmak için mükemmel bir yer olduğunu göstermek için rehberdir. Bu tercihen kayışsız yapılır, fakat eğer yavru köpeğinize kayış takmaya zorunlu olduğunuz bir yerdeyseniz, yavrunuzun tasmasından sarkacak kadar gevşek sağ elinizde rahatça tutun. Eğer yavru köpeğinizle yürüyüşe çıkarsanız yürüyüş sırasında bir kaç kez bu egzersizi yapın, sonra geri kalan zamanda yavruya çevrede gezinmesi, koklaması ve dünyayı öğrenmesi için izin verin. Başlarken “benimle” veya “hadi gidelim” gibi bir kelime kullanın.
Hatırlatmalar:
• Yavru köpekle sol tarafınızda çalışın.
• Yavruya sol elinizdeki lokmayı yalaması ve dişlemesi için izin verin. Onunla konuşun ve ismini kullanın. Birkaç eğitimden zamanından sonra lokmayı tutan elinizi belinize kadar kaldırın. Dikkati dağılır dağılmaz onu tekrar burnunun önüne kadar indirin. Eğer sizden birkaç adım uzaklaşırsa “gel” diyerek onu çağırın. Geri geri yürüyün sonra size geldiğinde ona lezzetli bir lokma verin. İleri yürümeye devam edin.
• Yavru köpeğinizin koşuşuna veya hızlı yürüyüşüne ayak uydurun.
• Yavrunun dikkati halen üzerinizdeyken durun. Yavaş yavaş her bir takip süresini arttırın. On saniye ile başlayın.
• Eğer yavrunuz başıboş dolaşırsa onun dikkatini çekemezsiniz. Durun ve düz bir çizgi üzerinde yürüyün. Farklı bir lezzetli lokma deneyin. Geriye koşun ve hızlı dönüşler yapın. Ona bir lokma verin ve tekrar başlayın (ya da yeterince uzun çalışmışsa durun).
• Her bir takip “gezisinin” sonunda yavrunuzu övün. Yavruyu sevin ve mutlu bir ses kullanın.
Yavrunuz çeşitli yemek-takibi yürüyüşleri yaptıktan sonra, bir kayışla yanınızda yürütün. Kayış, yavrunun tasmasından az miktarda sarkacak kadar uzun olmalıdır. Yavru sizden uzaklaşır uzaklaşmaz ve kayışı gerginleştirir gerginleştirmez kayışta hafifçe bir çekiş yapın. Bu, yavruyu sizin yanınıza geri getirmeli (çok uzak değildi) ve ona, yavaşlamadan, “iyi bir köpek” olduğunu söyleyin. Bu tür, bir veya iki dakikalık kayışlı yürüyüşten sonra rahatlamasına ve koklayıp koşuşturarak yürümeye devam etmesine izin verin. Kısa kayışla yürüyüşü durdurduğunuzda “tamam” rahatlama komutunu kullanmayı unutmayın. Şimdi isterseniz “takip et” komutunu kullanın.
Kontrol Altında Tutmak Yemek bulma, yavru köpeklere sahipleriyle olmayı öğretmek için kullanılır. Uzun bir hat yavru köpeğin belirli bir uzaklığın ötesine geçip başıboş gezmesini engeller. Yavru koklar ve çevrede yürür. Yakına geldiğinde, sahibi gevşek hattı kaldırır fakat onu çağırmaz ya da ismini söylemez. Daha yakına gelince, dikkati dağılır fakat sonunda ilk çizgisine lezzetli bir lokma ve bolca övgüyle döner. Bu, farklı yerlerde bir kaç defa tekrarlanır.
Yirmi – otuz adım uzunluğunda olabilen bu uzun hat yavrunun, sizden rasgele uzaklaşabileceği yerlerde kullanılmalıdır. Bu noktada, lezzetli bir lokma veya övgü için; sizin kontrolünüz altında olmaya aşinadır ve onu çağırdığınızda çok kolayca gelir. Sonuçta, köpeğinizin serbestçe yürüyebileceği bir zamana ve yaşa ulaşacaksınız ve sizden ayrılmayacak ve koşmayacak. Küçük bir sözlü yardımınızla kontrolünüzde olmaya alışacaktır.
Geri çekilebilir tasma, köpeğinizin uzaklaşıp size dönmesi için büyük bir yardımcıdır. Değişik uzunluklarda bulunur, en uzunu 9 metredir. Rahatlığı ve kullanım kolaylığından memnun olacaksınız fakat o, bir kayışın yerini almaz. Yavru köpeğiniz kayışla terbiye edilmelidir çünkü kayışın en iyisi olduğu birçok alan vardır.
Bekle Bu, belki de diğerlerinden daha sık kullanacağınız bir komuttur. “Ben kapıyı açarken bekle.” “İlk önce ben çıkana kadar bekle.” “Arabanın kapısını açana kadar bekle.” “Kapıdan ilk ben çıkana kadar bekle.” “Şu araba geçene kadar
bekle.” Bu komut; yavru köpeğinizi çevreye sıçramaktan ve saldırmaktan korurken aynı zamanda ona, sizin önce yapacağınıza onun sırasının sonra geldiğini öğretir. Bu durumların çoğu için, yavrunuz kayışlı olacaktır ve ufak çekiştirmeler yapabileceksiniz. Aynı zamanda, ona gerekli hatırlatmayı yapmak için elinizi yüzünün önüne koyabilir ve bacağınızla engelleyebilirsiniz. Her bir kapıda bunu istikrarlı biçimde yapmanız çok kısa zamanınızı alır, çok acele davranmaya kalkmayın, bırakın önce yavrunuz hamle etsin. Eğer tutarlı olursanız yavrunuz hızla öğrenecektir.
Yerine Yavrunuzun arkadaşlarınızın ziyaret ettiği, televizyon izlediğiniz vs. odada bir paspası veya yastığı varsa, komutunuzla oraya gidip orada kalması öğrenebilir. Bunu öğrenmesi, “yerine” komutunun anlamını hatırlamasına yardım etmeniz birkaç hafta sürebilir. Onu teşvik etmeyi sürdürün ve öğrendikten sonra “kal” komutunu kullanın. Köpek eğitimi bilgilerine devam ediyoruz.
Otur Yavrunuz elinize alıştığına göre oturmayı öğretmek için el hareketlerinizi kullanacaksınız. Elinizi lezzetli bir lokmayla yavrunun tam burnunun üstünde tutun. Kıpır kıpır bir yavruda burnunun önüne dokunun. Elinizi arkaya hareket ettirirken (yere paralel olarak, dik değil) “otur” deyin. Oturur oturmaz ona “Aferin” deyin ve lezzetli bir lokma verin. Orada kalmasını beklemeyin, çünkü kalmak için çok hayat doludur.
Çok zıplayıp hoplayan bir yavru için; kuyruğunu yere koyun, yavrunun arka bacakları az bir şey bile bükülse ona lezzetli bir lokma verin. İyi bir oturmayı iki veya üç gün içinde görmek sizi şaşırtacaktır. Bir yavruda bir hafta sürmüştü fakat o bir istisnaydı. Tutarlı bir oturmaya kadar lezzetli lokmalarla rehberlik etmeyi sürdürün. Rehberlik etmeden ses komutuyla oturunca hemen ona, çıkardığı iyi iş için, lezzetli bir lokma verin. Önce onu övün sonra da hemen lezzetli bir lokma verin. Övgünüzün lezzetli bir lokmanın yerini alacağı bir zaman da gelecek. Köpek eğitimi için bilmeniz gerekenler bunlarla sınırlı değil.
Gel Elleriniz, gel komutunun görsel güçlendiricileri olacaktır. Komutu öğretmeye başlamak için, her iki elinizi de lezzetli bir lokma tutarken kapatın. Yavrunuz tam orada lokmayı yalarken “gel” komutunu tekrarlayarak geri geri yürüyün. Birkaç adım sonra lokmayı yavruya verin ve onu övün. Genelde size gelme ödülüyle birlikte bunu birkaç kez yapmak yavrunuza etki etmesi için yeterli olacaktır.
“Gel” komutunuz evin veya çitli bir bahçenin herhangi bir yerinde olabilir. Yavruya kayış takmaya gerek yoktur. Yavrunun seviyesinde dizlerinizin üstüne inin. Gelmesini söylemeden önce yavrunun size yakın olduğundan, size baktığından emin olun. Uzaktan çağırmanın sırası sonra gelecek. Yavrular en hızlı; başarılı olduklarında öğrenir. Yavrunun ismini, sonra da komutu kullanın “Tippy, gel!” ellerinizi çırpın veya yere vurun yada her ikisini de yapın. Bir veya iki ay içinde yavrunuzun uzakta olmanızdan ya da başka bir şeyden dikkati dağıldığı zaman göreceksiniz ki yavrunuz başta sesinizi duymasa bile el hareketlerinize tepki verecektir. Öğretme aşamasında her zaman sesinizle ellerinizi birlikte kullanın.
Yavrunuzu çağırdığını mesafeyi yavaş yavaş arttırın ancak 5-10 metreyi geçmeyin. Eğer dikkati dağılırsa, dikkatini üzerinize çekin, gerekirse daha yakına yürüyün. Yavru, tüm o yolu lezzetli lokmasını almak için size geldiğinde diğer elinizle tasmasına dokunun. Bu, gelecekte lezzetli bir lokma olmaksızın tasmasına uzanacak bir elle rahat olması için yardımcı olur. Size yakın olduğu fakat tam olarak size gelmediğinde onu yakalamayın. Eğer bunu yaparsanız o, yavru köpeklerin eğlenceli bulduğu ulaşılamayacak yere kaçma oyununu çabucak öğrenecektir.
Bir hatırlatma (çünkü zaman zaman hepimiz hayal kırıklığına uğrarız) – sonuçta gelmişse asla yavrunuzu azarlamayın. Övmeniz gerekmez ama basitçe kızgınlığınızı da gösteremezsiniz, çünkü bu, yavrunuza çağırdığınızda diğer yöne gitmeyi öğreten kesin bir yöntemdir. Uzaklaşmayı veya yere yatmayı deneyin – yavrunuz belki sadece onu umursamadığınız için gelecektir.
Şimdi “gel” komutunu parklarda veya açık alanlarda deneme zamanıdır. Bunun için hazır olanından satın alabileceğiniz ya da hırdavatçıya giderek kendiniz yapabileceğiniz uzun bir ipe ihtiyacınız var. On metrelik veya yavrunuz çekiştirdiğinde elinizde rahat edebileceğiniz bir tane seçin. Büyük ve ağır olmayan küçük bir kopça satın alın ve üzerine takın. Diğer bir iyi fikir, evcil hayvan malzemesi dükkanlarında bulunan Flexi-Lead ®, geri çekilebilir tasmadır. Bu, siz ve yavrunuz için en iyisidir. Çekim basıncını, omzunuz ve kollarınızdan alır ve köpeğiniz her zaman kontrol altındadır. Aynı zamanda ona koşması, koklaması ve yürüyüş sırasında normal bir köpek olma serbestisini verir.
Yavrunuzu bir yürüyüş için alın. Onun çevrede yürümesine izin verin ve koklamak ve çevreyi kurcalamakla ilgilendiği zaman ismini söyleyin. Size bakmazsa, ismini bir kere daha söyleyin ve iple hızlı bir çekiş yapın. Size baktığında onu hemen övün ve kendinize çağırın, ona lezzetli bir lokma verin ve tasmasına dokunun. Sonra yine uzun ipi boyunca koşmasına izin verin. Yürüyüş boyunca zaman zaman onu çağırın. Bu ona, tekrar gitmeden önce lezzetli bir lokma alarak kontrolünüz altında olmayı öğretir.
Yat “Yat” komutunu takiben bir kal (başta sadece beş – on saniyeliğine olacak fakat yavaş yavaş bir dakikaya kadar işe yarayacaktır), yavrunuzu sizinle ilişkisinde etki altında bırakır – iyilik ve saygıyla. Aşağı komutu için, lezzetli bir lokmayı yavrunun hemen burnunun altında tutun (otururken), sonra ayaklarının arasına koyun, son olarak da önüne biraz öteye bırakın. Yavru lokmayı takip ederken yatmalıdır. Yatmazsa, hafifçe omuzlarından bastırarak ona yardım edin.
Yavrunuz “yat” komutunu öğrendikten ve rahatça yapar olduktan sonra “kal” komutunu ekleyin. Ayağınızla kopçaya yakın bir yerden kayışa basın ve ayağa kalkın. Yavru ayağa kalkamayacaktır çünkü kayış çok kısadır. Yavru kıpır kıpırsa sonunda hiç bir yere gidemeyeceğini anlayacak ve yine yere yatacaktır. “Yat” ve “kal” dediğinizde, ondan yere yatmasının ve orada kalmasının beklendiğini kendi kendine öğretir. Sesinizle onu serbest bırakmadan önce ayağınızı kayışın üstünden çekmeyin. “Peki, Aferin!”
İkinci adımda, “yat, kal” komutunu kayış yerdeyken üzerine basmadan verirsiniz; dolayısıyla, yavru harekete başladığı anda onu durdurmaya hazır olmalısınız. Bir dakikaya kadar çalışmayı yavaş yavaş uzatın, fakat yavruya yakın durmaya devam edin. Köpek eğitiminde önemli konular bunlar.
Otur Kal İlk adım, yavrunuzun en azından beşe sayıncaya kadar yanınızda rahatça oturduğu noktaya ulaşmaktır. Yavrunuzun rahatlamasına ve oturur kalmasına yardım etmek için, onun kafasını hafifçe okşayabilir, kulaklarının arkasını kaşıyabilirsiniz. Bu egzersizi yavrunuz on–on iki haftalık olmadan denemeyin.
Kayışı sol elinize sarın, böylece sıkı kalır ve elinizi yavrunuzun kafasının üstünde düz tutun. Açık olan sağ elinizi yavrunun burnunun önüne yerleştirin. “Kal” komutunu verin. Ayak ucunuz neredeyse yavrunuzunkilere dokunacak şekilde doğrudan doğruya yavrunun önüne adım atın. Beşe kadar sayın, sonra eski yerinize dönün. Üçe kadar sayın, serbest bırakın ve onu övün.
Bir yavru, bir şeyler yapmayı adım-adım öğrenir. Örneğin, “otur, kal” komutunu öğretirken, ilk olarak onunla ayaklarınız uç ucayken, sonra siz bir kaç adım önündeyken öyle kalmayı öğretmelisiniz. Hareket etmeye başlarsa kayışında yapacağınız ufak bir çekişle onu halen düzeltebiliyor olmalısınız. Sonra, siz onun çevresinde yürürken orada kalmayı öğretin ve halen kayışında yapacağınız ufak bir çekişle onu düzeltebiliyor olmalısınız. Sonrasında, onun birkaç adım önünde ayakta dururken egzersizi sürdürün. Çoğu yavrunun bu aşamalarda ilerlemesi birkaç hafta alacaktır, fakat kalmayı etkili biçimde öğretmek istiyorsanız bunlar gereklidir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder